W dniach 25-26 maja 2023 roku w Małej Wsi odbyła się, organizowana przez PZFP, konferencja „Wdrażanie instrumentów zwrotnych w perspektywie finansowej 2021-2027”. W spotkaniu uczestniczyło ponad 50 osób reprezentujących ponad 30 funduszy pożyczkowych. Partnerem spotkania był Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej, z ofertą Punktu można zapoznać się na stronie www.InstrumentyFinansoweUE.gov.pl. Mieliśmy zaszczyt gościć reprezentantów Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Banku Gospodarstwa Krajowego.

Pierwszym merytorycznym punktem obrad było przedstawienie wyników funduszy pożyczkowych osiągniętych w 2022 roku. Stosowną prezentację przedstawił Dyrektor Biura PZFP Piotr Rogowiecki. W trakcie dyskusji podniesiono kwestię tego, że struktura udzielanych pożyczek nie zawsze jest zgodna z potrzebami rynku, lecz jest pochodną tego jakie instrumenty zostały zaprojektowane przez donatorów środków. Istnieje potrzeby przeprowadzania badań w tym obszarze. Zwrócono uwagę także na to, że aktualne oprocentowanie pożyczek, związane z wysokością stopy bazowej, ogranicza popyt na ofertę funduszy.

Kolejnym punktem obrad była prezentacja Krajowego Punktu Kontaktowego ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej. Przekazano informacje dotyczące przede wszystkim tego, jak można aplikować o gwarancje pochodzące z  Programu InvestEU.

Następnie Naczelnik Wydziału Wydział Spójności Systemu w Departamencie Koordynacji Wdrażania Funduszy Unii Europejskiej Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej przedstawiła prezentację dotyczącą założeń systemu wdrażania instrumentów finansowych w perspektywie finansowej 2021-2027 w ujęciu prawnym. Pan Piotr Dołęga, Główny Specjalista w Zespołu Realizacji i Monitorowania Inwestycji Departamentu Programów Regionalnych Ministerstwa przedstawił poziom alokacji na instrumenty zwrotne w poszczególnych regionach.

Następnie, Dyrektor Departamentu Instrumentów Finansowych Banku Gospodarstwa Krajowego Pani Anna Gajewska i Dyrektor Biura Funduszy Europejskich Banku przedstawili prezentację dotyczącą założeń w zakresie wdrażania przez Bank nowych instrumentów finansowych w ramach programów regionalnych.

W części poświęconej na dyskusję uczestnicy konferencji dopytywali o terminy uruchomienia przetargów na wybór Partnerów Finansujących w poszczególnych regionach (np., umowa pomiędzy BGK, a woj. Małopolskim ma być podpisana w sierpniu-czerwcu, w Lubuskim w IV kwartale, prawdopodobnie w grudniu). Innym poruszanym tematem była przyszłość środków z perspektywy 2014-2020, czy będą używane jako wkład krajowy w ramach bieżącego okresu programowania. W takim przypadku o tym, w jakiej wysokości będzie wymagany wkład własny od oferentów będą decydować instytucje zarządzające, minimalnie prawdopodobnie będzie to 5%, nadal wkład własny będzie kryterium punktowanym w przetargach. Padały także pytania dotyczące tego jakie możliwości pozyskiwania środków na wkład własny mają być stworzone mniejszym funduszom. Bezpośrednie preferencje nie są raczej możliwe. Uczestnicy konferencji postulowali to, aby określane były maksymalne poziomy deklarowania dodatkowego wkładu własnego przez oferentów. Przedstawiciele banków wskazywali na potencjalne źródła kapitału własnego takie jak: linie finansowe regionalnych funduszy rozwoju, czy też komercyjny rynek finansowy. Podkreślali także jednak to, że instytucje zarządzające mają świadomość problemów z wkładem własnym. Wskazywali także, że wkład własny ma także rolę ważenia ryzyka. W pierwszych przetargach w woj. Lubelskim. Zapytano także o kwestię podwójnego finansowania – czy środki z poprzedniej perspektywy mogę być wykorzystane do poręczeń instrumentów z bieżącego okresu programowania, szczególnie gdy dotyczy to podmiotów z przeważającym udziałem samorządów. Poruszano także temat prawnego umocowania poręczenia wadiów i należytego wykonania umowy. Przedstawiciele Ministerstwa poinformowali o tym, że definicja podwójnego finansowania znajduje się w wytycznych  Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej dotyczących kwalifikowalności wydatków, istotą jest to, że środki z reużycia nie mają już charakteru unijnego, tym samym poręczanie „starymi” środkami jest dozwolone. Poruszono także kwestię możliwości odstąpienia Banku od praktyki karania pośredników finansowych (obniżanie wynagrodzenia) w przypadku nierozliczenia pożyczki przez przedsiębiorcę. Przedstawiciele Banku poinformowali o tym, że wskazany temat jest przedmiotem rozmów z instytucjami zarządzającymi, ale opisana praktyka jest pochodną podejścia Komisji Europejskiej. Uczestnicy konferencji podkreślali, że jedynym karanym podmiotem powinien być nieuczciwy przedsiębiorca. Ostatnią poruszoną kwestią była potrzeba przyspieszenia wypłacania wynagrodzeń. Jest to szczególnie ważne w sytuacji wysokiego poziomu inflacji.

Konferencja miała bardzo merytoryczny charakter i była świetną okazją do wymiany praktycznych doświadczeń z obszaru wdrażania pożyczkowych instrumentów zwrotnych.

25 maja w Małej Wsi odbyło się Walne Zebranie Członków PZFP.

Wszyscy członkowie organów statutowych uzyskali absolutorium z wykonywania swoich obowiązków w 2022 roku. Uczestnicy zebrania zaakceptowali sprawozdania merytoryczne i finansowe Związku za ubiegły rok.

Przede wszystkim jednak Walne Zebranie Członków było okazją do  bezpośredniego spotkania Członków naszej organizacji. Pozwoliło to zarówno w części  oficjalnej, jak i rozmowach kuluarowych na wymianę doświadczeń i informacji na temat sytuacji w poszczególnych regionach. Ponadto, już w trakcie części nieoficjalnej, mieliśmy okazję do miłego spędzenia czasu.

W dniach 16-17 maja w Warszawie odbyło się posiedzenie Komitetu Monitorującego Program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027. W spotkaniu uczestniczył Dyrektor Biura PZFP.         

Podczas obrad rekomendowano realizację i zatwierdzono kryteria wyboru dla kolejnych projektów w Programie na łączną kwotę 2 337 690 000 zł. Od początku realizacji Programu Komitet podjął już decyzje o realizacji naborów projektów o wartości 4 492 865 365 zł.

W trakcie dwóch dni obrad omówiono założenia projektów m.in.: z obszaru dostępności, innowacji społecznych, wsparcia budowania potencjału organizacji społeczeństwa obywatelskiego, badań zasobów kapitału ludzkiego na polskim rynku pracy, wsparcia przedsiębiorców w trudnościach, edukacji, włączenia społecznego, czy ochrony zdrowia.

Przyjęto fiszkę projektu „Europejskie instrumenty zwrotne na rzecz rozwoju ekonomii społecznej” (w załączeniu). Dostępne będą dwa instrumenty: Pożyczka na start i Pożyczka na rozwój. Instrument ma doprowadzić do tworzenia nowych podmiotów ekonomii społecznej (PES), jak i do systematycznej budowy potencjału PES już istniejących. Możliwe będą częściowe umorzenia (do 25% kapitału). Alokacja wynosi 191 mln zł. BGK będzie wybierał Partnerów Finansujących w drodze przetargu.

Ponad 472 mln zł trafi do województwa łódzkiego z budżetu państwa na dofinansowanie wkładu własnego w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Łódzkiego 2021-2027.

Jest to wsparcie dla województwa łódzkiego, w którym beneficjenci muszą dysponować wymaganym wkładem własnym na poziomie co najmniej 15%. Na kwotę dofinansowania wkładu własnego(472 845 436 zł), składają się:

• 170 093 196 zł – uzupełnienie do środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
• 200 067 115 zł – uzupełnienie do środków z Europejskiego Fundusz Społecznego Plus.
• 102 685 125 zł – uzupełnienie do środków z Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.

Województwa w Polsce otrzymają z budżetu państwa ponad 8,7 mld zł. Zgodnie z planami, budżet wszystkich 16 programów regionalnych ma wzrosnąć do ponad 165,7 mld zł. Środki będą przekazane do dyspozycji marszałków, którzy według swoich kompetencji będą mogli dzielić tymi środkami w ramach wkładu własnego.

Samorząd województwa podkarpackiego otrzyma z budżetu państwa ponad 382 mln zł na wkład własny niezbędny do uruchomienia programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027.

Zasilenie wkładu własnego w kwocie 382 398 357 zł będzie pochodzić z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w wysokości 187 633 150 zł oraz Europejskiego Fundusz Społecznego Plus w kwocie 194 765 207 zł.